جزئیات برگزاری دوره های کارورزی، تاثیر دوره کارورزی در اشتغال آفرینی
به گزارش وبلاگ رضا، رئیس اندیشکده فناوری نرم جزئیات برگزاری دوره های کارورزی مهارت محور را تشریح کرد.
مهدی حمزه پور عضوهیأت علمی دانشگاه امام صادق و رئیس اندیشکده فناوری نرم در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه وبلاگ رضا با بیان اینکه محیط علمی و دانشگاهی عمدتا محیط تئوریک و آکادمیک است و معمولا فاقد آموزش های ارتقاء مهارت دانشجویان و جوانان جویای کار است، گفت: طرح کارورزی در اصل کوشش می نماید که یک تجربه عملی را بین محیط علمی و محیط عملی، محیط واقعی کسب وکار و بازار در اختیار فرد کارجو یا فارغ التحصیل یا دانش آموخته و دانشجو قرار بدهد. کارورزی در اصل بین محیط علمی و عملی را پیوند می دهد و به تعبیر دیگر بین دانش دانشگاهی و تجربه عملی در محیط کسب وکار پیوند عمیق و معناداری ایجاد می نماید، در واقع کارورزی پلی است میان آموخته های تئوریک در دانشگاه ها یا هر مرکز آموزشی در عمل و صحنه عمل.
وی اضافه نمود: با توجه به شرایط عملکردی، کارایی، اثر بخشی و بهره وری دانشگاه های کشور در مجموع به نظر می رسد که قطعا طرح کارورزی در دستور کار قرار بگیرد و لازم است کارورزی با عناوین مختلف برای دانشجویان عزیز، اساتید بزرگوار و همینطور برای کسانی که در مقطع تحصیلات تکمیلی هستند، انجام گردد.
عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق با اشاره به اینکه بحث ارتقاء مهارت می تواند با عناوین مختلف انجام گردد، گفت: بعضی از طرح ها به نام طرح کارآموزی یا طرح کارورزی است. همینطور دفاتری هم در دانشگاه ها برای ارتباط بین صنعت و دانشگاه ها هستند یا فرصت های مطالعاتی داخلی که طبق آئین نامه نو ارتقاء و ترفیع دانشگاه ها، اساتید موظف هستند آموخته های خود را در یک محیط صنعتی و در یک محیط کسب وکار عملیاتی نمایند یا در قالب یک پروژه میدانی راهبری نمایند. طرح کارورزی یا طرح های مشابهی که نام بردم امکان و فرصتی برای آشنایی و ارتقاء مهارت های دانش آموختگان دانشگاهی و بعلاوه اساتید جوان با محیط کسب وکار فراهم می نماید که باعث افزایش قابلیت های آنها برای اشتغالشان در آینده می گردد.
وی ادامه داد: درباره جامعه اساتید جوان باعث عمیق شدن و بالا رفتن کیفیت تدریس و کیفیت پژوهش ها و بعلاوه آشنایی با پروژه های میدانی و محیط واقعی کسب وکار می گردد.کارورزها هم در محیط کارورزی قدرت انتخاب بیشتری در انجام وظایف ارائه شده پیدا می نمایند. کارورزان و کارجویان در فرصت محدود کارورزی که معمولا چهار ماه، شش ماه، هشت ماه یا حدبیشتر یک سال است و این فرصت بستگی به محیط کسب وکار، منظره و اهداف آن سازمان دارد، بهتر می توانند علاقه مندی ها و گرایش های خود را در زمینه های مختلف پیدا نموده و نقاط ضعف و قوت کار خود را ارزیابی نمایند.
حمزه پور اضافه نمود: به عبارت دیگر کارورزی یک تجربه دست اول و بسیار ذی قیمت و عملیاتی است که دانش آموختگان دانشگاهی علاوه بر مهارت های مهمی که به لحاظ فنی و دانشی در زمینه رشته تحصیلی و کسب وکار خودشان فرا می گیرند، برقراری ارتباط مؤثر، تعهد کاری، وقت شناسی، نظم، قدرت حل مسئله، کار گروهی و بعلاوه خود مدیریتی، برنامه ریزی، سازماندهی و آشنایی با انواع نرم افزارها و فناوری های مرتبط با محیط کسب وکار خود را نیز در این فرصت کار آموزی وکارورزی می آموزند.
رئیس اندیشکده فناوری نرم گفت: در محیط کسب وکار پیچیده امروز و به ویژه در محیط آینده ای که به محیط متاورس معروف است، کارورزی با کیفیت همراه با آموزش مباحث فنی، مباحث کسب وکار، مهارت های اجتماعی، مهارت های مدیریتی و مباحثی مثل اصول و فنون مذاکره برای شاغل شدن در این محیط کسب وکار پیچیده طبیعتا بسیار واجب و لازم است.
وی ادامه داد: دانش آموختگان دانشگاه یا حتی دانشجویانی که مشغول به تحصیل هستند یا جوانانی که در پی کار مناسب و اشتغال پایدار هستند، می توانند با گذراندن دوره کارورزی خوب و مناسب، سریع تر از یک دانش آموخته دانشگاهی یا یک کارگر ساده یا کارجوی ساده به یک کارشناس مجرب و کارشناسی که قابلیت عایدی زایی پایدار دارد، تبدیل شوند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: همان طور که کارورزها مشغول کارورزی هستند برای یک سازمان یا یک شرکت یا یک بنگاه فراوریی مالی یا هر بنگاهی که به عنوان کارورز به آن مراجعه می نمایند و در آن محیط تجربه کار عملیاتی و میدانی همراه با افزایش و ارتقاء مهارتشان پیدا می نمایند، به طور همزمان آن سازمان یا شرکت هم در حال ارزشیابی این کارورزان است و اگر کارورزان علاقه مند باشند، می توانند پس از کارورزی در آن سازمان یا شرکت مشغول به کار شوند.لذا به نظر من افرادی که در پی اشتغالی هستند که آن شغل هویتی برایشان ایجاد می نماید و همراه با علاقه مندی شان باشد، دوره کارورزی می تواند این فرصت را به نحو احسن برای آنها فراهم کند.
حمزه پور درباره پیروزیت یا عدم پیروزیت اجرای طرح کارورزی گفت: حوزه کارورزی در محیطهای پزشکی سابقه و قدمت فراوانی دارد و به نظر من کارورزی و کارآموزی و اصطلاحا دوره اَنترنی در گرو ه های پزشکی که یک امر اجباری و لازم است و نظم و دیسیپلین خاصی دارد، با پیروزیت خیلی بالایی انجام می گردد. گروه های پزشکی و پیراپزشکی دوره کارورزی را در همه جای جهان خیلی خوب انجام می دهند چون هم نظارت خیلی خوب هست و هم فرهنگ سازی خوبی بین دانشجویان ، اساتید، کادر پزشکی در بیمارستان ها و کلینیک ها وجود دارد و یک امر پذیرفته شده و از قبل برنامه ریزی شده است و همینطور افراد با آگاهی بالایی وارد دوره های کارورزی می شوند و هدفشان را از کارورزی می دانند.پس دوره های بسیار خوبی است که کارورزان در حوزه عملیات پزشکی، پیراپزشکی و پرستاری زودتر بتوانند آماده شوند.
وی اضافه نمود: در سایر رشته ها مثلا در رشته های فنی مهندسی هم دوره کارورزی کمابیش خوب انجام که البته بستگی دارد به اینکه صاحبان کسب وکار چقدر انگیزه و نظارت کافی دارند و چقدر همکاری می نمایند و بعلاوه خود فرد کارورز چقدر اهتمام و انگیزه دارد، همینطور آن مرکزی که افراد را گسیل داشته به سمت کسب وکار چقدر نظارت کافی و لازم دارد و دارای یک سیستم ارزشیابی منسجم و منظمی در خصوص طرح کارورزی است یا نیست. اگر کارورزی ها خوب انجام گردد و منظم و تا حدی نظام یافته و اجباری باشد، بهره بیشتری در محیط کسب وکار ایران می توانیم ببریم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: به علاوه دانش آموختگان دانشگاهی و دانشجویان و حتی اساتید جوان زودتر می توانند وارد کسب وکار واقعی شوند و همینطور با محیط عملیاتی کسب وکار و مهارت های جانبی مربوط به کسب وکار مورد علاقه خود، بهتر آشنایی پیدا نمایند . لذا با توجه به شرایط فعلی و کمرنگ شدن فرهنگ کارورزی، در حال حاضر فقط گروه های پزشکی و گروه های فنی مهندسی به طور نسبی پیروز هستند. بنابراین سایر رشته ها مثل رشته های مدیریت، اقتصاد، روانشناسی هم رشته هایی هستند که مانند رشته پزشکی بین محیط آکادمیک و محیط عملیاتی دائما باید رفت و آمد داشته باشند. به ویژه تأکید من روی رشته مدیریت است که قطعا دانش آموخته دانشگاه در رشته مدیریت یا دانشجوی رشته مدیریت به ویژه از سال دوم، سوم به بعد در قالب انجام کارآموزی، کارورزی، انجام پروژه و عضویت در پروژه های مختلف همراه با اساتید مجرب خود بین محیط آکادمیک، دانشگاه و محیط سازمان باید رفت و آمد داشته باشد تا با محیط واقعی کسب و کار آشنا شوند و همراه با ارتقاء مهارت ها زودتر آماده ورود به بازار کار شوند.
تاثیر دوره کارورزی در اشتغال آفرینی
رئیس اندیشکده فناوری نرم با بیان اینکه دوره کارورزی در مهارت آموزی و اشتغال دانشجویان و کارجویان نقش بسیار مؤثری دارد گفت: کارورزی یک فرصت طلایی و استثنایی است و دوره منحصر به فردی محسوب می گردد چون فرد کارورز و آن سازمان های بینابینی که این کارورزان را گسیل می دارند یا به خدمت می گیرند، این فرصت را در اختیار کارجو یا کارورز قرار می دهند تا بتوانند مهارت های متعددی را در افراد، متناسب با حوزه کسب و کار و حوزه دانش تخصصی شان که در دانشگاه آموختند، ارتقاء دهند. از این رو کارورزی یکی از منحصر به فردترین دوره هایی است که می تواند زمینه آمادگی بالا را برای ورود افراد و به ویژه دانشجویان، اساتید جوان و دانش آموختگان دانشگاهی به محیط واقعی کسب و کار فراهم کند پس به همین علت باید کارورزی را در کشور باید جدی بگیریم.
حمزه پور تاکید نمود: اگر کارورزی در محیط دانشگاه ابتدائا به صورت مقدماتی برگزار گردد بسیار مؤثرتر است و اگر دانشجو قبل از اینکه از دانشگاه دانش آموخته گردد کارورزی را در این محیطهای کارورزی به صورت اجباری و گذراندن واحدهای درسی با نظارت کافی دانشگاه ها و مدیران دانشگاه انجام دهد، به نظر می رسد که در دوره تکمیلی کارورزی در بیرون از دانشگاه این حلقه ارتقاء مهارت، تکمیل می گردد و فرد به راحتی و با انطباق بیشتری می تواند وارد محیط کسب و کار مرتبط با شغل خود گردد و بدین صوررت تناسب بین شغل و شخصیت را زودتر می تواند داشته باشد. اگر تناسب بین شغل و شخصیت در سایه اهمیت به کارورزی و ارتقاء مهارت ها در افراد و به ویژه در دانش آموختگان دانشگاه ایجاد گردد ما شاهد رضایت شغلی بالایی هستیم.
وی اضافه نمود: یکی از معضلات در محیط کسب و کار ایران به ویژه در سازمان های دولتی و حاکمیتی این است که سازمان های ایستا و نیوتنی هستند. سازمان های بخش خصوصی که پویایی و چالاکی دارند اما سازمان های بخش دولتی آن چالاکی، خلاقیت و نوآوری را معمولا ندارند. اگر بین شغل و شخصیت تناسبی وجود نداشته باشد باعث می گردد که رضایت شغلی پائین بیاید لذا کارورزی و دوره کارورزی افراد را آماده می نماید تا افراد محیط کسب وکار خود را آگاهانه انتخاب نمایند و تناسب بین شغل و شخصیت را می توانیم در کارورزی داشته باشیم. اگر تناسب بین شغل و شخصیت برقرار گردد ما به رضایت شغلی در میان خیلی از افراد شاغل می توانیم دست پیدا کنیم و اگر بتوانیم رضایت شغلی را در کشور افزایش دهیم بهره وری، اثربخشی و کارایی به شدت بالا می رود و کشور به مرز خودکفایی، جهش فراوری و ثروت آفرینی بسیار بسیار خوب و موجهی دست خواهد یافت.
عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق درباره برگزاری دوره کارورزی در دوره کرونا گفت: در دوره کوید و در دوران کرونا خیلی از سازمان ها به ویژه سازمان های آموزشی و پژوهشی، دانشگاه ها و بعضی از مراکز مشابه اینها کسب وکار خود یا آموزش های شان را به صورت استفاده از بستر فضای مجازی پیگیری می کردند، بنابراین بعضی از دانشگاه ها در بحث کارورزی مجبور شدند کارورزی های اجباری که در قالب واحد درسی است را به صورت مجازی برگزار نمایند. طبیعتا دوره کارورزی با حضوری بودن معنا پیدا می نماید و مجازی بودن کارورزی در بیشتر مواقع منجر به افزایش ارتقاء مهارت به ویژه در محیط کسب وکار واقعی نمی گردد. بنابراین تا حد امکان سیاست حضوری شدن کارورزی ها باید در دستور کار قرار گیرد؛ مگر در مواقعی که شرایط کشور شرایطی بحرانی باشد و به هیچ وجه نگردد کلاس ها یا دوره های کارورزی را به صورت حضوری برگزار کرد.
وی ادامه داد: مجازی شدن کارورزی ها از کیفیت لازم مدنظر در اهداف کارورزی کم می نماید و به اهداف کارورزی نمی رسند. هرچقدر کارورزی ها چهره به چهره و در محیط کسب وکار واقعی اتفاق بیفتد، طرح های کارآموزی و کارورزی و یا ارتباط بین صنعت و دانشگاه یا محیط های پروژه طبیعتا با کیفیت بالاتری برقرار خواهد شد و به اهداف کارورزی که همانا ارتقاء مهارت ها و ایجاد تناسب میان شغل و شخصیت است بهتر می توان دست پیدا کرد.
رئیس اندیشکده فناوری نرم برای بهبود کارورزی و طرح کارورزی دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاهی و حتی استادیاران جوان دانشگاه، راهکارهایی پیشنهاد داد: دانشجویان در رشته های مورد علاقه شان در دانشگاه تحصیل نمایند و تا حد امکان قبل از ورود به دانشگاه علاقه خود و دغدغه شان و مسأله محوری را در ذهنشان داشته باشند که با آن مسأله، دغدغه و علاقه وارد رشته مورد علاقه خود شوند. اگر دانشجو با دغدغه مندی، مسأله و علاقه وارد رشته دانشگاهی مورد علاقه خودش گردد، طبیعتا در مطالعاتی که در طول تحصیل خود دارد این احتیاج را برای خود احساس می نماید که حتما برای ارتقاء سطح دانش این موارد دانشی خود را در یک محیط کسب وکار، آزمایشگاهی و کارگاهی امتحان کند.
وی گفت: در مجموع دغدغه مند بودن، مسأله محور بودن، داشتن برنامه برای سازمان مبدا و سازمان مقصدی که کارورزی را تعریف می نمایند و دانشجو و دانش آموختگان از سازمان مبدا یا دانشگاه مبدا به آن سازمان مقصدی که کارورزی انجام می گردد، گسیل می شوند و داشتن برنامه و هدفمندی و بعلاوه ارزشیابی درست و منطقی و نظام یافته از این دوره های کارورزی و بازخورد هایی که به خود فرد کارورز و مدیران دانشگاه که افراد را به سمت سازمانهای مقصد گسیل می دارند برای کارورزی می تواند یاری کند برای اینکه ما طرح کارورزی را بهبود ببخشیم و از همه مهم تر آن هدفمندی در حوزه کارورزی است که ما بایستی افراد را آماده کنیم و این آمادگی شغلی در سایه ارتقای مهارت ها در زمینه شغلی خودش به وجود می آید هر چقدر ما بتوانیم فرد را آماده کنیم برای فضای کسب وکار مرتبط با رشته تحصیلی خودش ما در طرح کارورزی به پیروزیت دسترسی پیدا کردیم.
منبع: خبرگزاری فارس