تشخیص غذای فاسد با فناوری نانو توسط محققان کشور - وبلاگ رضا

به گزارش وبلاگ رضا به نقل از ستاد توسعه فناوری نانو، فساد ناشی از حضور باکتری ها در فراورده های غذایی علاوه بر ایجاد خطر برای سلامت مصرف کنندگان، زیان های اقتصادی بی شماری را به تولیدکنندگان و فروشندگان تحمیل می نماید. در این راستا، پژوهشگران دانشگاه محقق اردبیلی با همکاری محققانی از دانشگاه لیل فرانسه در تحقیقات آزمایشگاهی خود موفق به تهیه و ارائه نانوحسگری سریع و ارزان جهت شناسایی به موقع عوامل بیماری زای موجود در مواد غذایی شدند.

دکتر ماندانا امیری، دانشیار گروه شیمی دانشگاه محقق اردبیلی، با تأکید بر ضرورت پیشگیری از بیماری های ناشی از مصرف مواد غذایی فاسد در خصوص اهداف دنبال شده در این طرح گفت: در برخی مواقع، عوامل بیماری زای میکروبی موجب شیوع بیماری های صعب العلاج در جامعه شده و فجایع اجتماعی و اقتصادی هنگفتی را به کشورها تحمیل می نمایند. از این رو هر کوشش ممکن برای توسعه حسگرهای ارزان، حساس و سریع به منظور نظارت بر حضور عوامل بیماری زا در مواد غذایی می تواند یاری شایانی به مدیریت بیماری ها و کاهش مسمومیت های غذایی کند.

وی ادامه داد: در پژوهش حاضر، ما با استفاده از یک استراتژی آسان و ارزان، نانوحسگری تهیه نموده ایم که برخلاف روش های زمان بر و گران کنونی، قادر است عوامل بیماری زای موجود در مواد غذایی فاسد را با دقت و سرعت بالایی تشخیص دهد.

به گفته امیری، در ساخت این نانوحسگر از یک لایه نازک پوشش از جنس طلا بر روی یک زیرلایه شیشه استفاده شده است. فرایند اعمال پوشش لایه سیلیکا در حضور باکتری ها انجام می گردد؛ بنابراین شکل و اندازه باکتری ها بر روی پوشش به جا می ماند و به عبارتی پوشش، نقش قالبی از باکتری ها را بازی می نماید. این قالب های باقی مانده، قابلیت به دام انداختن و آزادسازی باکتری ها را دارند و از این طریق می توانند آن ها را شناسایی نمایند.

این محقق در رابطه با روش پوشش دهی و ارزیابی حسگر نهایی اضافه نمود: در این طرح از ابتدا با استفاده از روش تبخیر حرارتی، لایه ای نانومتری از طلا بر روی زیرلایه شیشه تهیه شد. سپس با روش پوشش دهی سل-ژل یک لایه نانومتری سیلیکا در حضور باکتری E. Coli بر روی طلا ایجاد شد. پوشش ایجاد شده به یاری روش های میکروسکوپی و طیف نگاری مورد ارزیابی نهاده شد. در نهایت نیز قابلیت آن تشخیص و سنجش باکتری E. Coli مورد آنالیز نهاده شد.

این تحقیقات حاصل کوشش های دکتر ماندانا امیری و دکتر سعید لطیفی نوید اعضای هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی عصمت عبدی دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه محقق اردبیلی و حامد جعفری دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی است.

یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه لیل فرانسه نیز در این طرح همکاری داشته است. نتایج این کار در مجله Biosensors and Bioelectronics با ضریب تأثیر 8.173 (جلد 124-125، سال 2019، صفحات 161 تا 166) منتشر شده است.