آب انبار حاج سید حسین صباغ - وبلاگ رضا

به گزارش وبلاگ رضا، آب انبار حاج سید حسین صباغ یکی از سازه های تاریخی دوران قاجار است که در کاشان ، بازارچه رنگرزها واقع شده است. این آب انبار از بزرگترین و زیباترین آب انبارهای شهر کاشان است که در سردر عالی و باشکوه آن انواع تزئینات معماری سنتی اعم از کاشیکاری، حجاری، گچبری، نقاشی و انواع کاربندی، کار شده که تا به امروز همچنان سالم مانده است. آب انبار حاج سید حسین صباغ در 25 اسفند 1379 با شمارهٔ ثبت 3528 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.بانی ساخت این آب انبار حاج سید حسین صباغ از توانگران نیکوکار زمان خود بوده است. او ثروت موروثی و دارایی اکتسابی خویش را که از راه کسب و اشتغال به کار رنگرزی به دست آورده بود به مصرف عمران و آبادانی و ساختن بناهای مهم شخصی و عمومی شهر کاشان رسانیده است. وی بانی ساخت سرای تیمچه بازرگانی به نام تیمچه حاج سید حسین صباغ نیز بوده است. وی در انتهای بازار قدیم رنگرزها که در آ نجا چندین کارگاه رنگرزی ساخته و دایر کرده بود، بزرگترین آب انبار عمومی کاشان را بنیان نهاد ولی تکمیل بنای جلوخان و تزئینات سردر و کتیبه سنگ مرمر و مقرنس های کاشیکاری آن چون ناتمام مانده بود، بعد ها از طریق نواده نیکوکار او؛ دکتر میر سید حسین خان هنجن ملقب به نظام الحکما به انتها رسید.

در این مطلب می خوانید :

معماری بنا

قدمت این آب انبار بر اساس کتیبه ای که به خط معقلی در سردر این بنا وجود دارد نشان دهنده قاجاری بودن بنا است و مربوط به سال 1240 هجری قمری می باشد. این آب انبار از بزرگترین و زیباترین آب انبارهای شهر کاشان است که در سردر عالی و باشکوه آن انواع تزئینات معماری سنتی اعم از کاشیکاری، حجاری، گچبری، نقاشی و انواع کاربندی کار شده، که تا به امروز همچنان سالم مانده است. از زمان احداث آب انبار تا به امروز، تعمیرات کلی و اساسی در آب انبار مذکور به استثنای تجدید اندود بام ها، در آن صورت نگرفته است. دهانه ورودی آب انبار سه متر عرض دارد و پوشش آن به طور جناغی و یا با آجر به صورت بسیار استادانه ای به طور حصیری پوشیده شده است. طول معبر ورودی آب انبار تا پای شیر حدود 25 متر بوده و مخزن آب انبار دارای ابعاد 10 در 17 متری با عمق آ بگیری حدود 15 متر می باشد. آب انبار دارای چهار بادگیر مرتفع و سالم نیز می باشد، که بر روی انباره ساخته شده و از اطراف دید دارد که کاملا سالم به جای مانده است. ابعاد بادگیر برابر 1/85 در 1/85 متر و ارتفاع آن از سطح کوچه مجاور قریب به 17 متر است. سقف سردر با شیوه تزئین مقرنس پوشیده شده که روی مقرنس نیز با آجر و کاشی به روش معرق تزیین شده و جلوه ای بسیار زیبا دارد. طرفین جلوخان با کاشی به روش معقلی پوشیده شده و اسامی ائمه اطهار به شکل خطوط بنایی در این سطوح به چشم می خورد.

جاذبه های گردشگری منطقه

این آب انبار در بازار کاشان قرار گرفته است و از زیباترین آب انبارهای بازار به حساب می آید. شما می توانید از بافت زیبای بازار نیز لذت ببرید و پس از قدم زدن در بازار سنتی از این آب انبار تاریخی و زیبا هم تماشا فرمایید. این بنا نیز به نام آب انبار بالا بازار معروف است.

نحوه دسترسی به آب انبار حاج سید حسین صباغ

آب انبار حاج سید حسین صباغ در بازار بزرگ کاشان در شهر کاشان و در نزدیکی تیمچه ای به همین نام قرار گرفته است. این بنا در در بازارچه رنگرزها در امتداد بازار بزرگ کاشان واقع شده است.

آب انبارهای مهم کاشان

1- آب انبار حاج سید حسین صباغ، این بنا در میانه بازار کاشان واقع گرد یده و به سال 1240 ه ق به وسیله حاجی سید حسین صباغ، به همراه سر ایی به همین نام در بازارساخته شده است . این آب انبار مهمتر ین و عا لی ترین آب انبار کاشان است و از نظر عظمت بنا، ظرفیت آبگیری، تزیینات حجاری و کاشی کاری در خور توجه است.

2- آب انبار حکیم هارون واقع در درب یلان کاشان نیز از دیگر آب انبارها مشهورکاشان است.

3- آب انبار مسجد سرپله: این بنا در کوی سرپله و زیر بخشی از مسجد سرپله واقع گرد یده و در عصر شاه عباس دوم صفو به همراه مسجد مذکور، به وسیله غیاث الدین بیک دنبلی، مشهور به ضرابی ساخته شده است

4- آب انبار بقعه چهل تن : این بنا جنب بقعه چهل تن واقع و از ساخت ه ها ی1227 ه ق است که دار ای سردر کاشی کاری و لوح سنگی مورخ سالهای 1227 - 29ه ق و کتیبه کاشی مورخ 1229 ه ق است.

5- آب انبار عبدالرزاق خان : این بنا در محله معروف کاشان به نام آب انبار خان واقع شده و از ساخته های عبدالرزاق خان، حاکم کاشان به تار یخ 1193 ه ق در دوره زندیه می باشد.

6- آب انبار میر سید علی: این بنا در مقابل بقعه امامزاده حبیب بن موسی واقع شده و در زمان شاه عباس کبیر و در حدود سال 1028 ه ق به همراه مسجد به وسیله میرسید علی نامی ساخته شده است .

7- آب انبار مسجد وز یر: این بنا در کوی درب اصفهان شهر کا شان و زیر شبستان و ایوان شرقی مسجد وز یر واقع شده و در حدود سالها 1055-1056 ه ق به همراه مسجد وز یر به وسیله میرزا محمد مقیم موسوی ساخته شده است.

8- آب انبار گذر نو حدود 1231 ساخته شده است.

9- آب انبار بزرگ کو کوشک صفی، حدود 1307 ساخته شده است.

درکشوری مانند ایران و به خصوص در شهرهایی کو یری مانند کاشان که منابع آب زیادی در آن وجود ندارد، سیاستگذاری و مد یریت در امور آب بسیار مهم و امری ضروری و حیاتی محسوب می گردد . بنابر این، ارایه راهکارهای مناسب و موثر در برنامه ریزی ها با توجه به پیکره بندی جغرافی ای طبیعی و نیز فرهنگ عمومی مردم ضرورت داشته و ضروری است در این زمینه، حداکثر کوشش بر ای انطباق با محیط و شر ایط زیستی منطقه به وسیله سکنه آنها به عمل آید.

منبع:سیـری در ایـران